中央网信办负责人进网站宣讲党的十九大精神
Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rusya-Ukrayna Sava??'n?n par?as? | |||||||
![]() 13 A?ustos 2025 itibar?yla asker? durum Ukrayna taraf?ndan kontrol edilen b?lgeler Rusya ve Rus yanl?s? gü?ler taraf?ndan i?gal edilen b?lgeler Rus i?galinin püskürtüldü?ü b?lgeler | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Destekleyenler: |
![]() | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
![]() |
![]() | ||||||
Gü?ler | |||||||
??gal ?ncesi Ukrayna s?n?r?nda:
??gal ?ncesi toplam asker say?s?:
Eylül 2022'de:
?ubat 2023'te:
|
??gal ?ncesi toplam asker say?s?:
Temmuz 2022'de toplam asker say?s?:
| ||||||
2022 Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali sava? düzeni | |||||||
Kay?plar | |||||||
BBC'e g?re: (2 A?ustos 2024)
Ukrayna Savunma Bakanl???'na g?re: (11 Mart 2023)
|
Ukrayna'ya g?re: (2 Aral?k 2022)
Rusya'ya g?re: (21 Eylül 2022)
| ||||||
Sivil kay?plar:
|
seri |
Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali |
---|
seri |
Sovyet sonras? ?at??malar |
---|
Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali, 2014 y?l?nda ba?layan Rusya-Ukrayna Sava?? dahilinde ya?anan anla?mazl?klar sonras? 24 ?ubat 2022 tarihinde Rusya devlet ba?kan? Vladimir Putin'in Ukrayna'da "?zel bir asker? operasyon" ilan etmesiyle ba?lad?. ??gal her iki taraftan on binlerce ki?inin ?lümüyle sonu?land? ve Avrupa'n?n ?kinci Dünya Sava??'ndan bu yana ya?ad??? en büyük mülteci krizine neden oldu.[1][2] May?s ay? sonuna kadar tahmin? 8 milyon insan ülke i?inde yer de?i?tirdi ve 3 Ekim 2022 itibar?yla 7,6 milyon Ukraynal? da ülkeyi terk etti.[3][4][5][6] ??galden sonraki be? hafta i?inde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük g??ünü verdi.[7] ??gal ayr?ca küresel ?apta g?da k?tl???na neden oldu.[8][9][10]
2014 Ukrayna Devrimi'nin ard?ndan Rusya, K?r?m'? ilhak etti ve Rus destekli paramiliterler, Luhansk ve Donetsk oblastlar?ndan olu?an Güneydo?u Ukrayna'n?n Donbas b?lgesinin bir b?lümünü ele ge?irerek b?lgesel bir sava?a yol a?t?lar.[11][12] Mart 2021'de Rusya, Ukrayna s?n?r? boyunca say?lar? 190.000'e kadar varan asker ve te?hizat ile büyük bir asker? y???nak yapmaya ba?lad?. Yap?lan asker? y???naklara ra?men Ukrayna'y? i?gal etme veya sald?rma planlar? i?galden bir gün ?ncesine kadar ?e?itli Rus hük?met yetkilileri taraf?ndan inkar edildi.[13][14][15] 21 ?ubat 2022'de Rusya, Donbas'ta tek tarafl? olarak ba??ms?zl?klar?n? ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni tan?ma karar? ald?.[16] Ertesi gün Rusya Federasyon Konseyi, oybirli?iyle asker? gü? kullan?m?na onay verdi ve Rus birlikleri her iki b?lgeye de girdi.[17]
??gal, 24 ?ubat 2022 Moskova saatiyle 06.00 civar?nda[18] Rusya Devlet Ba?kan? Vladimir Putin'in "Ukrayna'n?n askerden ve Nazizm'den ar?nd?r?lmas?" amac?yla "?zel bir asker? operasyon" ilan etmesiyle ba?lad?.[19][20] Putin konu?mas?nda irredantizmi destekledi,[21] Ukrayna'n?n devlet olma hakk?na kar?? ??kt?[22][23] ve yanl?? bir ?ekilde[24] Ukrayna'n?n etnik Rus az?nl??a zulmeden neo-Naziler taraf?ndan y?netildi?ini iddia etti.[25] Konu?madan dakikalar sonra füzeler ve roketler ba?kent Kiev de dahil olmak üzere bir?ok Ukrayna ?ehrini hedef ald? ve bu hava sald?r?lar?n? karada farkl? cephelerden i?galler takip etti.[26][27] Ukrayna Devlet Ba?kan? Volodimir Zelenski s?k?y?netim ve seferberlik ilan etti.[28][29] Rus sald?r?lar? ba?lang??ta Belarus'tan Kiev'e do?ru kuzey cephesinden, Harkiv'e do?ru kuzeydo?u cephesinden, K?r?m'dan kuzeye do?ru güney cephesinden ve Luhansk ve Donetsk'ten de güneydo?u cephesinden ba?lat?ld?.[30][31] Rusya'n?n Kiev'e do?ru ilerleyi?i Mart ay?nda durdu ve Rus birlikleri Nisan ay?na kadar kuzey cephesinden geri ?ekildi. Güney ve güneydo?u cephelerinde Rusya, Mart ay?nda Herson'u, ard?ndan May?s ay?nda ku?atma sonras?nda da Mariupol'u ele ge?irdi. 19 Nisan'da Rusya, Donbas b?lgesinde yeni bir sald?r? ba?latt? ve Luhansk Oblast? Rus kuvvetleri taraf?ndan 3 Temmuz'a kadar tamamen ele ge?irildi.[32] Rus kuvvetleri, cephe hatt?ndan uzaktaki hem asker? hem de sivil hedefleri bombalamaya devam etti.[33][34] Ukrayna kuvvetleri A?ustos ay?nda güneyde ve Eylül ay?nda kuzeydo?uda kar?? taarruzlar ba?latt?. K?sa süre sonra Rusya, k?smen i?gal alt?ndaki güneydo?u Ukrayna'n?n ilhak?n? duyurdu.
??gal geni? ?apta uluslararas? k?nama ald?. Birle?mi? Milletler Genel Kurulu, i?gali k?nayan ve Rus gü?lerinin tamamen geri ?ekilmesini talep eden bir karar? kabul etti.[35] Uluslararas? Adalet Divan? Rusya'ya asker? operasyonlar? ask?ya almas?n? emretti ve Avrupa Konseyi Rusya'y? üyelikten ??kard?. Bir?ok ülke Ukrayna'ya insani yard?m sa?lad?[36] ve Rusya ile Rusya'n?n müttefiki Belarus'a yapt?r?m uygulad?.[37] Ba?ta Rusya ekonomisi olmak üzere dünya ekonomisi bu geni? ?apl? yapt?r?mlardan etkilendi. Dünyan?n d?rt bir yan?nda i?gale kar?? protestolar düzenlendi. Rusya'daki protestolar kitlesel tutuklamalarla ve "sava?" ve "i?gal" kelimelerinin yasaklanmas? da dahil olmak üzere[27][38] artt?r?lan medya sansürüyle bast?r?lmaya ?al???ld?.[39][40] ??gale yan?t olarak 1000'den fazla ?irket Rusya ve Belarus'tan ?ekildi.[41] Uluslararas? Ceza Mahkemesi, 2022 i?galindeki sava? su?lar? da dahil olmak üzere 2013'ten bu yana Ukrayna'da insanl??a kar?? i?lenen su?lar?n ara?t?r?lmas? i?in soru?turma ba?latt?.[42]
Arka plan
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
1991'de Sovyetler Birli?i'nin da??lmas?n?n ard?ndan yenice kurulan Ukrayna ve Rusya devletleri yak?n ba?lar?n? korumaya devam etti. Ukrayna, 1994 y?l?nda Nükleer Silahlar?n Yay?lmas?n?n ?nlenmesi Antla?mas?'n? imzalamay? ve SSCB'den kalan nükleer silahlardan vazge?meyi kabul etti.[43] Buna kar??l?k Rusya, Birle?ik Krall?k ve Amerika Birle?ik Devletleri Budape?te Memorandumu'nu imzalayarak Ukrayna'n?n toprak bütünlü?ünü koruma konusunda anla?t?lar.[44][45] 1999'da Rusya, "her bir kat?l?mc? Devletin do?as?nda bulunan, ittifak anla?malar? da dahil olmak üzere güvenlik düzenlemelerini, geli?tik?e se?me veya de?i?tirme ?zgürlü?ünü yeniden teyit etti?i" Avrupa Güvenlik ?art?'n?n imzac?lar?ndan biri oldu.[46] Sovyetler Birli?i'nin da??lmas?ndan sonra baz? eski Do?u Bloku ülkeleri; 1993 Rusya anayasa krizi, Abhazya Sava?? (1992-1993) ve Birinci ?e?en Sava?? (1994-1996) gibi baz? b?lgesel güvenlik tehditleri nedeniyle NATO'ya kat?ld?. Rus liderler Bat?l? gü?lerin NATO'nun do?uya do?ru geni?lemeyece?ine dair s?z verdi?ini iddia etse de bu iddian?n varl??? hala bir tart??ma konusudur.[47][48][49]

Yevromaydan protestolar? ve ?ubat 2014'te Rusya yanl?s? Devlet Ba?kan? Viktor Yanukovi?'in g?revden al?nmas?yla sonu?lanan Onur Devrimi'nin ard?ndan Ukrayna'n?n do?u ve güney b?lgelerinde Rus yanl?s? protestolar patlak verdi. Rütbe i?aretleri olmayan "Ye?il Adamlar" lakapl?[50][51][52] Rus askerleri, Ukrayna'n?n K?r?m topraklar?nda stratejik mevzileri ve altyap?y? kontrol alt?na ald? ve K?r?m Parlamentosunu ele ge?irdi. Rusya, K?r?m'?n Rusya'ya kat?lmas?yla sonu?lanan tart??mal? bir referandum düzenledi. Mart 2014'te Rusya'n?n K?r?m'? ilhak?n? bir sonraki ay Rusya destekli Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti adl? iki ayr?l?k?? devletin kurulmas?na yol a?an Donbas'taki sava? izledi.[53][54] Rus birlikleri de sava?a dahil oldu.[55][56][57] Eylül 2014 ve ?ubat 2015'te sava??n durmas? amac?yla imzalanan Minsk anla?malar?na ra?men yap?lan ate?kesler defalarca ba?ar?s?z oldu.[58]
Rusya'n?n rolü konusunda bir anla?mazl?k ortaya ??kt?: Normandiya D?rtlüsü üyeleri Fransa, Almanya ve Ukrayna Minsk'i Rusya ile Ukrayna aras?nda bir anla?ma olarak g?rürken Rusya, Ukrayna'n?n iki ayr?l?k?? cumhuriyetle do?rudan müzakere etmesi gerekti?inde ?srar etti.[59][60] 2021'de Putin, Zelenski'nin üst düzey g?rü?meler yapma tekliflerini reddetti ve daha sonra Rus hük?meti eski devlet ba?kan? Dmitri Medvedev'in Ukrayna ABD'nin "vasal?" olarak kalmaya devam ederken onlarla ile anla?man?n anlams?z oldu?unu savunan bir makalesini onaylad?.[61] K?r?m'?n ilhak?, tan?nmayan Novorossiya da dahil olmak üzere daha fazla Ukrayna topra??n? ilhak etmeyi ama?layan yeni bir Rus milliyet?ili?i dalgas?na yol a?t?.[62] Analist Vladimir Socor, Putin'in K?r?m'?n ilhak?ndan sonra yapt??? 2014 tarihli konu?mas?n?n fiili bir "Büyük Rusya irredantizminin manifestosu" oldu?unu savundu.[63] Temmuz 2021'de Putin, "Ruslar ve Ukraynal?lar?n Tarihsel Birli?i üzerine" ba?l?kl? bir makale yay?mlayarak Ruslar?n ve Ukraynal?lar?n "tek halk" oldu?unu s?yledi.[64] Amerikal? tarih?i Timothy D. Snyder, Putin'in fikirlerini emperyalizm olarak nitelendirdi.[65] ?ngiliz gazeteci Edward Lucas de bunu tarihsel revizyonizm olarak tan?mlad?.[66] Di?er ara?t?rmac?lar ise Rus liderin modern Ukrayna ve Ukrayna'n?n tarihi hakk?nda ?arp?k bir g?rü?e sahip oldu?una dikkat ?ekti.[67][68][69]
??gale haz?rl?k
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]?at??ma, ba?lang??ta Mart-Nisan 2021 ve ard?ndan Ekim 2021'den ?ubat 2022'ye kadar büyük bir askeri yap? ile ba?lad?. ?kinci askeri y???nak s?ras?nda Rusya, ABD ve NATO'ya taleplerde bulunarak, Ukrayna'n?n NATO'ya kat?lmayaca??na dair yasal olarak ba?lay?c? bir s?z ve bir azalma da dahil olmak üzere "güvenlik garantileri" olarak adland?rd??? talepleri i?eren iki anla?ma tasla?? geli?tirdi. Do?u Avrupa'da konu?lanm?? NATO birliklerinde ve askeri te?hizatta[70] ve NATO'nun "sald?rgan bir ?izgi" izlemeye devam etmesi halinde belirsiz bir askeri tepki verme tehdidinde bulundu.[71]
Rus su?lamalar? ve talepleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]9 Aral?k 2021'de Rusya Devlet Ba?kan? Vladimir Putin, Rusya d???ndaki Rus?a konu?anlara y?nelik ayr?mc?l?ktan s?z ederek ?unlar? s?yledi: "Rusfobisinin soyk?r?ma do?ru at?lan ilk ad?m oldu?unu s?ylemeliyim. Donbas'ta neler oldu?unu sizler ve ben biliyoruz. Kesinlikle soyk?r?ma ?ok benziyor."[72][73] Rusya ayr?ca Ukrayna dili yasas?n? da k?nad?.[74][75][76] 15 ?ubat 2022'de Putin bas?na ?unlar? s?yledi: "Donbas'ta olup bitenler tam anlam?yla bir soyk?r?md?r."[77] Haber kaynaklar?, Putin'in anadili Rus?a olan ki?ilere kar?? soyk?r?m su?lamas?na ra?men, Ukrayna Devlet Ba?kan? Volodimir Zelenski'nin kendisinin anadili Rus?a oldu?unu belirtti.[78]
Birle?mi? Milletler ?nsan Haklar? Yüksek Komiserli?i, AG?T Ukrayna ?zel ?zleme Misyonu ve Avrupa Konseyi de dahil olmak üzere tüm uluslararas? kurulu?lar, Rusya'n?n iddialar?n? destekleyen hi?bir kan?t bulamad?.[79][80][81][82] Soyk?r?m iddialar? Avrupa Komisyonu taraf?ndan Rus dezenformasyonu oldu?u gerek?esiyle reddedildi.[83]
ABD'nin Ukrayna büyükel?ili?i Rusya'n?n soyk?r?m iddias?n? "anla??lmas? gereken bir yalan" olarak nitelendirirken[84] ABD D??i?leri Bakanl??? S?zcüsü Ned Price Moskova'n?n bu tür iddialar? Ukrayna'y? istila etmek i?in bir bahane olarak ?ne sürdü?ünü s?yledi. 18 ?ubat'ta Rusya'n?n ABD Büyükel?isi Anatoli Antonov, Rusya'n?n Donbas'taki soyk?r?m? ger?e?inden ?üphe duyan Amerikal? yetkililer hakk?ndaki bir soruya Büyükel?ili?in Facebook sayfas?nda bir a??klama yay?nlayarak yan?t verdi: "Amerikal?lar sadece g?rmezden gelmeyi tercih etmiyorlar. Ruslar?n Ukrayna'da zorla asimilasyon giri?imlerine kar?? de?il, ayn? zamanda onlar? siyasi ve askeri destekle de ?iddetle tasvip ediyor."[85]
?ddia edilen ?at??malar (17-21 ?ubat)
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Donbas'taki ?at??malar 17 ?ubat 2022'de ?nemli ?l?üde artt?. 2022'nin ilk alt? haftas?nda günlük sald?r? say?s? iki ila be? aras?nda de?i?irken[86] Ukrayna ordusu 17 ?ubat'ta 60 sald?r? bildirdi. Rus devlet medyas? da ayn? gün ayr?l?k?? mevzilere 20'den fazla top?u sald?r?s? yap?ld???n? bildirdi.[86] ?rne?in, Ukrayna hük?meti Rus ayr?l?k??lar? Stanytsia Luhanska'daki bir anaokulunu top?u kullanarak bombalamak ve ü? sivili yaralamakla su?lad?. Lugansk Halk Cumhuriyeti, kuvvetlerinin Ukrayna hük?meti taraf?ndan havan toplar?, bombaatarlar ve makineli tüfek ate?iyle sald?r?ya u?rad???n? s?yledi.[87][88]
Ertesi gün, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti, tam tahliyelerin tamamlanmas?n?n aylar alaca?? belirtilmi? olmas?na ra?men, sivillerin kendi ba?kentlerinden zorunlu tahliyesini emretti.[89][90][91][92] Ukrayna medyas?, Ukrayna ordusunu k??k?rtma giri?imleri olarak Donbas'taki Rus liderli?indeki militanlar?n top?u at??lar?nda keskin bir art?? oldu?unu bildirdi.[93][94]
![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Sava? Alanlar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Komuta
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]

Ba?komutanlar ilgili hük?metlerin devlet ba?kanlar?d?r: Rusya Devlet Ba?kan? Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Ba?kan? Volodymyr Zelenskyy. Putin'in operasyonel kararlara müdahale etti?i, üst düzey komutanlar? atlayarak do?rudan tugay komutanlar?na emir verdi?i bildiriliyor.[95]
ABD'li general Mark Milley, Ukrayna'n?n sava?taki en üst düzey askeri komutan? Ukrayna Silahl? Kuvvetleri Ba?komutan? General Valeriy Zalujni'nin "ülkesinin ihtiya? duydu?u askeri ak?l olarak ortaya ??kt???n?" s?yledi. Onun liderli?i Ukrayna silahl? kuvvetlerinin Ruslara kar?? sava? alan?nda inisiyatif alarak h?zl? bir ?ekilde uyum sa?lamas?n? mümkün k?ld?."[96] Rusya i?gale genel bir komutan olmadan ba?lad?. D?rt askeri b?lgenin komutanlar?n?n her biri kendi sald?r?lar?ndan sorumluydu.[97]
?lk gerilemelerin ard?ndan, Rusya Güney Askeri B?lge Komutan? Aleksandr Dvornikov, 8 Nisan 2022'de genel komutaya getirildi,[98] hala kendi harekat?ndan sorumluyken Rus kuvvetleri Dvornikov komutas? alt?nda komutan?n merkezile?tirilmesinden yararland?,[99] ancak Moskova'da beklentileri kar??lamada devam eden ba?ar?s?zl?klar, genel komutada bir?ok de?i?ikli?e yol a?t?:[100]
- Do?u Askeri B?lgesi Komutan? Gennady Zidko (Do?u Askeri B?lgesi, 26 May?s - 8 Ekim 2022)
- Güney kuvvetleri grup komutan? Sergey Surovikin Ekim 2022 - 11 Ocak 2023)
- Rus Silahl? Kuvvetleri Ba?komutan? Valeri Gerasimov (11 Ocak 2023'ten itibaren)
Rusya, 12 generaller de dahil olmak üzere, subaylar? aras?nda olduk?a fazla say?da kay?p verdi.[101]
Füze sald?r?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
Hava sava?? i?galin ilk gününde ba?lad?. Hem do?u hem de bat? Ukrayna'da düzinelerce füze sald?r?s? kaydedildi,[102][103] Lviv'in bat?s?na kadar ula?t?.[104][105]
Eylül ay?na kadar Ukrayna hava kuvvetleri yakla??k 55 Rus sava? u?a??n? dü?ürmü?tü.[106] Ekim ay? ortas?nda Rus gü?leri enerji tesislerini devre d??? b?rakmay? ama?layan Ukrayna altyap?s?na y?nelik füze sald?r?lar? ba?latt?.[107] Kas?m ay? sonlar?nda, sald?r?larda yüzlerce sivil ?lmü? veya yaralanm??t?,[108] ve rolling blackoutlar milyonlar? elektriksiz b?rakm??t?.[109]
Ukraynal? müfetti?ler, baz?lar? Rusya Savunma Bakan? Sergey ?oygu'nun da dahil oldu?u 600'den fazla ?üpheli sava? su?u tespit etti.[110]
Aral?k ay?nda, Ukrayna'dan f?rlat?lan insans?z hava ara?lar?n?n Bat? Rusya'daki Dyagilevo ve Engels hava üslerine birka? sald?r? düzenledi?i, 10 ki?inin ?ldü?ü ve iki Tu-95 u?a??na a??r hasar verdi?i iddia edildi.[111]
K?r?m sald?r?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]

.31 Temmuz 2022'de, Sivastopol'daki Rus Karadeniz Filosu karargah?nda birka? ki?inin yaraland??? bildirilen bir drone sald?r?s?n?n ard?ndan Rus Donanma Günü anma t?renleri iptal edildi.[112] 9 A?ustos 2022'de büyük patlamalar K?r?m'?n bat?s?ndaki Saky Hava üssü'nde rapor edildi. Uydu g?rüntüleri en az sekiz u?a??n hasar g?rdü?ünü veya imha edildi?ini g?sterdi. ?lk spekülasyonlar patlamalar? uzun menzilli füzelere, ?zel kuvvetlerin sabotaj?na veya bir kazaya ba?lad?;[113] Ukraynal? general Valerii Zaluzhnyi 7 Eylül'de sorumlulu?u üstlendi.[114]
üs, turistler aras?nda popüler bir yer olan Novofedorivka yak?nlar?ndad?r. Patlamalar?n ard?ndan K?r?m K?prüsü'nde trafik t?kand? ve b?lgeyi terk etmeye ?al??an siviller kuyruklar olu?turdu.[115] Bir hafta sonra Rusya, K?r?m'?n kuzeydo?usundaki Dzhankoi yak?nlar?nda bir silah deposunda meydana gelen ve bir demiryolu hatt? ile elektrik santraline de zarar veren patlamalar ve yang?n i?in "sabotaj?" su?lad?. Rus b?lge ba?kan? Sergei Aksyonov b?lgeden 2,000 ki?inin tahliye edildi?ini s?yledi.[116] 18 A?ustos'ta Sivastopol'un kuzeyindeki Belbek Hava üssü'nde patlamalar oldu?u bildirildi.[117] 8 Ekim 2022 sabah?, i?gal alt?ndaki K?r?m'? Rusya'ya ba?layan Ker? K?prüsü, bir patlama nedeniyle k?smen ??ktü.[118] 17 Temmuz 2023'te k?prüde ba?ka bir büyük patlama oldu.[119]
Ukrayna'n?n sivil altyap?s?na y?nelik Rus sald?r?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Rusya, Ukrayna'n?n elektrik ve su sistemlerine dalga dalga sald?r?lar düzenledi.[120]
Rusya, Ukrayna'n?n elektrik ve su sistemlerine dalga dalga sald?r?lar düzenledi.[120] 16 Ekim 2022 tarihinde The Washington Post ?ran'?n Rusya'ya hem insans?z hava arac? hem de füze tedarik etmeyi planlad???n? bildirdi.[121] 18 Ekim'de ABD D??i?leri Bakanl??? ?ran'? Rusya'ya Shahed 131 ve Shahed 136 insans?z hava ara?lar? satarak Birle?mi? Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2231 say?l? karar?n? ihlal etmekle su?lad?,[122] Fransa ve Birle?ik Krall?k taraf?ndan yap?lan benzer de?erlendirmelere kat?lmaktad?r. ?ran, Ukrayna sava?? i?in Rusya'ya silah g?nderdi?ini reddetti.[123] 22 Ekim'de Fransa, ?ngiltere ve Almanya resmen BM soru?turmas? ?a?r?s?nda bulundu.[124] 1 Kas?m'da CNN, ?ran'?n Ukrayna'da kullanmak üzere Rusya'ya balistik füzeler ve di?er silahlar? g?ndermeye haz?rland???n? bildirdi.[125] 21 Kas?m'da CNN, ?ran'?n Rusya'da ?ran tasar?m? insans?z hava ara?lar? üretilmesine yard?m etmeye ba?lad???na dair bir istihbarat de?erlendirmesini aktard?.[126]
29 Aral?k tarihli bir New York Times haberinde ABD'nin "?ran'?n insans?z hava arac? üretme kabiliyetini engellemek, Ruslar?n insans?z "kamikaze" u?aklar?n? f?rlatmas?n? zorla?t?rmak ve - her ?ey ba?ar?s?z olursa - Ukraynal?lara onlar? g?kyüzünden vurmak i?in gerekli savunmay? sa?lamak" i?in ?al??t??? belirtiliyordu.[127] --> 15 Kas?m 2022'de Rusya, Ukrayna elektrik ?ebekesine 85 füze f?rlatarak Kiev ve kom?u b?lgelerde büyük elektrik kesintilerine neden oldu.[128] 31 Aral?k'ta Putin, Kiev'e füzeler ve insans?z hava ara?lar? ya?arken yapt??? yeni y?l konu?mas?nda Ukrayna'ya kar?? sava?? "atalar?m?z ve torunlar?m?z i?in kutsal bir g?rev" olarak nitelendirdi.[129]
10 Mart 2023 tarihinde "The New York Times" Rusya'n?n Ukrayna'ya y?nelik büyük bir füze sald?r?s?nda yeni hipersonik füzeler kulland???n? bildirdi. Bu tür füzeler, daha ?nce Rusya'n?n konvansiyonel, hipersonik olmayan füze sistemlerine kar?? yararl? oldu?u kan?tlanm?? olan geleneksel Ukrayna füze savunma sistemlerinden ka?makta daha etkilidir.[130]
Deniz ablukas? ve ?at??malar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]

Ukrayna, sadece Türklerin elinde bulunan ?stanbul Bo?az? ve ?anakkale Bo?az? üzerinden okyanus eri?imi olan Karadeniz'de yer almaktad?r. 28 ?ubat'ta Türkiye 1936 Montr? S?zle?mesi'ne ba?vurarak bo?azlar? Karadeniz'deki ana üslerine kay?tl? olmayan ve geldikleri limanlara geri d?nen Rus sava? gemilerine kapatt?. ?zellikle d?rt Rus donanma gemisinin Türk Bo?azlar?'ndan ge?i?ine izin vermedi.
??gal ve direni?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
Moskova saatiyle 04.00'te Putin, Ukrayna'ya asker? operasyon ba?latma karar? ald???n? duyurdu.[131][132][133] Putin konu?mas?nda Ukrayna topraklar?n? istila etme gibi bir ama?lar?n?n olmad???n? ve orada ya?ayan halk?n kendi kaderini tayin hakk?n? destekledi?ini s?yledi.[131][134] Putin, "harekat?n" amac?n?n "sekiz y?ld?r Kiev rejimi taraf?ndan i?lenen a?a??lama ve soyk?r?mla kar?? kar??ya kalan" a??rl?kl? olarak Rus?a konu?ulan Donbas b?lgesindeki "halk? korumak" oldu?unu s?yledi.[135] Putin ayr?ca Rusya'n?n Ukrayna'n?n "askerden ar?nd?r?lmas? ve neo-nazi yakla??mlar?ndan vazge?ilmesi" taleplerini de belirtti.[136][137] Putin'in a??klamalar?ndan birka? dakika sonra Kiev, Harkiv, Kramatorsk, Mariupol, Mikolayiv, Odessa ve Donbas'ta patlamalar oldu?u bildirildi.[138][139]
Sald?r?n?n hemen ard?ndan Zelenski Ukrayna'da s?k?y?netim ilan etti.[7][140] Ayn? gün 18-60 ya? aras? erkeklerin ülkeyi terk etmesi yasaklanarak seferberlik ilan edildi.[141][142] Asker? ara?lar, Ukrayna'n?n yerel saatiyle 05.00 civar?nda K?r?m s?n?r?ndan Ukrayna'ya giri? yaparken, saat 06.48 civar?nda Ukrayna'n?n Belarus ve Rusya s?n?r? üzerindeki Senkivka s?n?r kap?s?ndan Ukrayna'ya girdi.[143][144]
Kuzey cephesi
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
Ba?kent Kiev'i dü?ürmek i?in Belarus'tan güneye do?ru inilerek, Dnipro Nehri'nin bat? k?y?s? boyunca, Kiev'i bat?dan ku?atma giri?imi ba?lat?ld?. Giri?im bat?dan ?ernihiv, do?udan Sum? olmak üzere iki ayr? sald?r? ekseni taraf?ndan desteklendi. Do?u sald?r? ekseni Kiev'i kuzeydo?u ve do?udan ku?atmay? ama?l?yordu.[145]
?ernobil Muharebesi sonras? Rus gü?leri ?ernobil ve Pripyat hayalet kasabalar?n? ele ge?irdi.[146] Rus birliklerin ilerleyi?i Ukrayna birliklerinin gü?lü direni?i taraf?ndan engellendi.[147] Ukraynal? yetkililer, Rus birliklerinin b?lgeyi istila etmesinin ard?ndan ?ernobil Nükleer Santrali'nde kontrol seviyelerini a?an radyasyonda kritik olmayan bir art?? tespit edildi?ini bildirerek, bunun a??r asker? ara?lar?n havaya radyoaktif toz salmas? nedeniyle oldu?unu s?yledi.[148] Rusya, santrali "milliyet?i ve ter?rist gruplardan korudu?unu" ve personelin sahadaki radyasyon seviyelerini izledi?ini belirtti.[149] ?ernobil'in ard?ndan, Rus birliklerinin ilerleyi?i Kiev'in kuzeyinde ger?ekle?en ?vankiv Muharebesi ile devam etti. Rus Hava Kuvvetleri, sava??n ilk günlerinde ilk olarak Antonov Havaliman?'n?,[150][151][152] ard?ndan 26 ?ubat'ta Vasilkiv Muharebesi ile Kiev'in güneyinde yer alan Vasilkiv Hava üssü'nü ele ge?irmeye ?al??t?.[153][154]
Sava??n ilk günleri Rusya'n?n Kiev'i h?zl? bir ?ekilde ele ge?irme giri?imi ile ge?ti. Spetsnaz, hava operasyonlar? ve kuzeyden h?zl? bir ilerleme ile ?ehre s?zsa da ba?ar?s?z oldu.[155]
Mart ay? ba?lar?nda, Dnipro'nun bat? yakas?ndaki Rus birliklerinin ilerleyi?i s?n?rl?yd? ve Rus birlikleri zaman zaman Ukrayna savunmas? kar??s?nda geri ?ekilmek zorunda kald?.[145] 64 kilometre uzunlu?undaki büyük bir Rus konvoyunun Kiev'e do?ru "?ok az fark edilebilir ilerleme" kaydetti?i bildirildi.[156] ?ehir ku?at?l?rken ?ernihiv ekseni boyunca ilerlemeler büyük ?l?üde durmu?tu. Do?u cephesinde Sum? ekseni boyunca en fazla ilerlemeyi Rusya yapm??t?: Sum? Muharebesi devam ederken Konotop dü?tü. Sum?'dan karayollar? boyunca düz bir arazi üzerinde ilerleyen Rus kuvvetleri, Kiev'in do?udaki banliy?sü Brovar?'ya ula?m??t?.[145]
Kuzeydo?u cephesi
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Do?u cephesi
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
Kuzeydo?uda Rus birlikleri, Rusya s?n?r?na 35 kilometreden daha az mesafede bulunan Harkov ve Sum?'y? ele ge?irmeye ?al??t?.[157][158] Ukrayna ordusu 25 ?ubat'ta Rus birliklerine kar?? Konotop Muharebesi'ndeki ma?lubiyetini duyurdu.[159][160] Harkov Muharebesi s?ras?nda Rus tanklar? gü?lü bir savunmayla kar??la?t?. 28 ?ubat'ta ?ehir, bir?ok sivilin ?ldü?ü ?e?itli füze sald?r?lar?n?n hedefi oldu. Ukraynal? bir cumhurba?kanl??? dan??man?, sava?? "21. yüzy?l?n Stalingrad'?" olarak tan?mlad?.[161] Sum? Muharebesi'nde, ba?lang??taki kü?ük direni?e ra?men, Ukraynal? askerler ve milisler ?ehir i?indeki Rus gü?leriyle ?arp??maya ba?lad? ve ?at??malar a??r bir ?ehir sava??na d?nü?tü.[162]
25 ?ubat sabah?, Rusya Silahl? Kuvvetleri, do?udaki Donetsk Halk Cumhuriyeti topraklar?ndan Mariupol'a do?ru ilerledi ve Pavlopil k?yü yak?nlar?nda Ukrayna kuvvetleriyle ?at??t?.[163][164][165] Rusya Donanmas?'n?n 25 ?ubat ak?am? Mariupol'un 70 kilometre bat?s?ndaki Azak Denizi k?y? ?eridine amfibi bir sald?r? ba?latt??? bildirildi. Bir ABD savunma yetkilisi, Ruslar?n potansiyel olarak bu k?y? ?eridine binlerce Rusya Deniz Piyadesi konu?land?rd???n? bildirdi.[166][167][168] 1 Mart'ta Donetsk Halk Cumhuriyeti ba?kan? Denis Pu?ilin, Donetsk Halk Cumhuriyeti kuvvetlerinin yak?ndaki Volnovaha ?ehrini neredeyse tamamen ku?att???n? ve yak?nda Mariupol'a da ayn?s?n? yapacaklar?n? duyurdu.[169]
Güney cephesi
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]24 ?ubat'ta Rus birlikleri, 2014'ten beri ba?lant?s? kesilen Kuzey K?r?m Kanal?'n?n kontrolünü ele ge?irerek, kanal?n yar?madaya su temin etmesine izin verdi.[170] Sald?r? ayn? zamanda do?udaki Mariupol'a do?ru ilerledi ve ?ehir ku?at?larak cephe, Donbas'taki ayr?l?k?? b?lgelerle birle?tirdi.[171] 1 Mart'ta Rus kuvvetleri Melitopol ve di?er ?ehirlere y?nelik sald?r?lar?n? yeniden ger?ekle?tirmek amac?yla Melitopol Muharebesi'ni ba?latt?.[172] Melitopol belediye ba?kan? ?van Fedorov daha sonra Ruslar?n ?ehri i?gal etti?ini duyurdu.[173] 2 Mart'ta Rus birlikleri Herson Muharabesi'nde Ukrayna birliklerini ma?lup etti.[174] Rusya birlikleri daha sonra Herson ve Odessa aras?nda bulunan Mikolayiv'e do?ru ilerledi. 4 Mart'ta Ukrayna gü?leri ?ehre yap?lan bir sald?r?y? püskürttü ve Kulbakino Hava üssü'nü geri ald?.[175]
26 ?ubat'ta Rusya'n?n 22. Kolordusu Zaporijya Nükleer Santrali'ne do?ru yakla??rken di?er Rus kuvvetleri K?r?m'dan kuzeye ilerledi.[176][177] 3 Mart'ta nükleer santralin kontrolünü ele ge?irmek amac?yla Enerhodar ku?atmas?na ba?lad?lar.[178] Silahl? ?at??ma s?ras?nda bir yang?n ??kt?.[179][180][181] Uluslararas? Atom Enerjisi Kurumu, temel ekipmanlar?n zarar g?rmedi?ini belirtti.[182] 4 Mart'ta Zaporijya Nükleer Santrali Rus kuvvetleri taraf?ndan ele ge?irildi. B?lgede yang?nlar bildirilse de radyasyon s?z?nt?s? yoktu.[183]
Hava ve denizdeki ?at??malar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]24 ?ubat'ta, Ukrayna Devlet S?n?r Muhaf?z Servisi yerel saatle 18.00 sular?nda Rusya Donanmas? gemileri taraf?ndan Y?lan Adas?'na bir sald?r?n?n ba?lad???n? duyurdu.[184][185] Moskva kruvaz?rü ve devriye botu Vasili B?kov, güverte silahlar?yla ate? a?t?.[186] Rus kruvaz?rü kendisini bir "Rus sava? gemisi" olarak tan?mlay?p Y?lan Adas?’ndaki Ukraynal? muhaf?zlara teslim olma ?a?r?s? yapt???nda ald?klar? yan?t "Rus sava? gemisi, siktir git!" oldu.[187][188][189] Bombard?mandan sonra, Rus askerlerinden olu?an bir müfreze karaya ??kt? ve Y?lan Adas?'n?n kontrolünü ele ge?irdi.[190]
Baz? Ukraynal? yetkililere g?re, Ukrayna asker? gü?leri 25 ?ubat'ta Millerovo hava üssüne OTR-21 To?ka füzeleriyle sald?rarak Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait u?aklar? imha etti ve hava üssünü ate?e verdi.[191][192]
27 ?ubat'ta J?tom?r Havaliman? sald?r?s?nda, Rusya'n?n Belarus'ta bulunan 9K720 ?skender füze sistemlerini sivil J?tom?r Havaliman?'na sald?rmak i?in kulland??? bildirildi.[193]
4 Mart'ta Ukrayna Savunma Bakan?, Ukrayna Donanmas?'na ait Hetman Sagayda?n? amiral gemisinin Rus kuvvetleri taraf?ndan ele ge?irilmesini ?nlemek i?in Mikolayiv'de bat?r?ld???n? do?rulad?.[194][195] ?nceki gün, Hetman Sagayda?n?'n?n limanda k?smen batt???n? g?steren bir foto?raf ortaya ??km??t?.[196][197]
Halk direni?i
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Ukrayna ordusu ?e?itli cephelerde Rus ordusunun sald?r?lar?n? durdurmaya ?al???rken, Devlet Ba?kan? Volodimir Zelenski'nin "?stilac?lara kar?? koyun." ?a?r?s? üzerine vatanda?lar, Rus askerlerin ?ehir ve kasabalara giri?ini sivil y?ntemlerle ?nlemeye ?al??maya ba?lam??lard?r.
Rus ordusunun sald?r?lar?na barikat olu?turarak siviller direni? g?stermektedir.[198]
Ukrayna'da halk, Rus ordusunun ?ehir ve kasabalara girmesini ?nlemek i?in direniyor. ?ehrin giri?ine toplanan ve barikatlar kuran Enerhodar halk? birka? gün Rus askerlerin ?ehre girmemesi i?in mücadele etmi?tir.
Ukrayna'n?n Ternopil kentinde g?rülen Rus z?rhl? ara?lar?n? Ukrayna halk? "Eve d?nün!" sloganlar?yla kar??lam??t?r.[199]
Sosyal medyadan ve Ukrayna kamu kurumlar?ndan, ülkenin farkl? b?lgelerinde sivillerin Rus ordusuna kar?? silahs?z direni? g?sterdi?i y?nünde ?ok say?da video payla??lmaktad?r.
Zaporijya b?lgesinin Dniprorudne kentinin giri?inde ?ekildi?i belirtilen g?rüntülerde, halk?n yolu kapatt???, ?ehre do?ru hareket eden Rus tanklar?n?n vatanda?lar?n tepkisi üzerine geri gitti?i g?rülmektedir.
Berdyansk kentinde ?ekilen g?rüntülerde ise halk?n, ?ehir merkezine giren Rus askerlerinin etraf?n? sararak onlardan Ukrayna'y? terk etmelerini talep etti?i, ellerinde bayraklarla slogan att?klar? kareler yer almaktad?r.
En büyük direni?lerden biri de Zaporijya b?lgesinin kuzeybat? kesimindeki Enerhodar ?ehrinde sergilenmi?tir. ?ehrin giri?indeki toplanarak yola toplanarak, barikatlar kuran Enerhodar halk? birka? gün Rus askerlerin ?ehre girmemesi i?in mücadele etmi?tir.
Ukrayna D??i?leri Bakan? Dmytro Kuleba, Twitter hesab?ndan Enerhodar'da halk?n Ruslara kar?? direnmesine dair bir foto?raf payla?makla beraber bir a??klama yapm??t?r. "Bu, Ukrayna i?in ger?ek bir 'Halk Sava??'d?r. Putin'in kazanma ?ans? yok. Dün ?ekilen bu foto?rafta siviller Enerhodar'da Rus istilac?lar?n? engelliyor. Bu, ayn? ?ekildeki yüzlerce foto?raf ve videodan sadece biri. Ukrayna'n?n kendisini savunmas?na yard?mc? olacak ortaklara ihtiyac?m?z var. ?zellikle havada. ?imdi g?kyüzünü kapat?n."[200]
Yabanc? asker kat?l?m?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Yabanc? g?nüllüler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Kay?plar ve insan? etki
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Kay?plar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Sava? esirleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Mülteciler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Yasal etkiler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Yasall?k
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Ukrayna'n?n i?gali, Birle?mi? Milletler Antla?mas?'n? ihlal etti, uluslararas? ceza hukukuna g?re bir sald?rganl?k su?u olu?turdu ve evrensel yarg? yetkisi alt?nda kovu?turma olas?l???n? art?rd?.[201][202][203] ?stila, Roma Statüsü'nü ihlal etti. Roma Statüsü "bir devletin silahl? kuvvetleri taraf?ndan ba?ka bir devletin topraklar?n?n i?gali, topraklar?na sald?r? veya bu tür bir istila veya sald?r?dan kaynaklanan, ne kadar ge?ici olursa olsun herhangi bir askeri i?gal veya ba?ka bir devletin topraklar?n?n veya bir k?sm?n?n gü? kullan?larak herhangi bir ilhak?"n? yasaklar. Ukrayna, Roma Statüsü'nü onaylamad? ve Rusya 2016'da imzas?n? geri ?ekti.[204]
?nsan haklar? ihlalleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Ukrayna Uluslararas? Ba??ms?z Soru?turma Komisyonu
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]4 Mart 2022'de Birle?mi? Milletler ?nsan Haklar? Konseyi, 13 ?ekimser oya kar??l?k 32-2 oyla, istila ba?lam?nda uluslararas? insanc?l hukuk kapsam?nda insan haklar? ihlallerini soru?turmakla g?revli ü? insan haklar? uzman?ndan olu?an ba??ms?z bir uluslararas? komite olan Ukrayna Uluslararas? Soru?turma Komisyonunu olu?turmak i?in oy kulland?.[205][206]
Sava? su?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Rusya makamlar?na ve kuvvetlerine atfedilen sava? su?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Ukrayna'n?n Rusya taraf?ndan i?gali, Birle?mi? Milletler S?zle?mesini ihlal eder ve uluslararas? ceza hukukuna g?re bir sald?r? su?u olu?turur.[207][208][209]
25 ?ubat'ta Uluslararas? Af ?rgütü, Rusya'n?n uluslararas? insanc?l hukuku ihlal etti?ine dair reddedilemez kan?tlar buldu?unu ve sald?r?lar?ndan baz?lar?n?n sava? su?u te?kil edebilece?ini s?yledi; ayr?ca Rusya'n?n yaln?zca hassas güdümlü silahlar kulland??? iddialar?n?n do?ru olmad???n? s?yledi.[210][211] Uluslararas? Af ?rgütü ile ?nsan Haklar? ?zleme ?rgütü, Rus kuvvetlerinin sivil b?lgelere ayr?m g?zetmeksizin sald?r?lar düzenledi?ini ve hastanelere y?nelik sald?r?lar düzenledi?ini, bunlar?n aras?nda Rus kuvvetlerin Vuhledar'daki bir hastaneye misket bombas? sava? ba?l???na sahip 9M79 To?ka balistik füzesi ate?leyerek d?rt sivili ?ldürdü?ünü ve alt?s? sa?l?k personeli olmak üzere on ki?iyi de yaralad???n? a??klad?.[212][213]
Sum? valisi Dmytro Zhyvytskyi, 26 ?ubat'ta Oht?rka ?ehrine yap?lan Rus sald?r?s?nda yedi ya??nda bir k?z da dahil olmak üzere en az alt? Ukraynal?n?n ?ldü?ünü, bir anaokulu ve yetimhanenin vuruldu?unu s?yledi. Ukrayna D??i?leri Bakan? Dmytro Kuleba, olay? soru?turmas? i?in Uluslararas? Ceza Mahkemesi'ne ?a?r?da bulundu.[214]
Ukrayna Devlet Ba?kanl??? Ofisi Yard?mc?s? Mihail Podolyak sosyal medya hesab?ndan yapt??? a??klamada Kiev B?lgesi Bu?a ?ehrinde elleri ba?l? ?ekilde yatan bir?ok sivil cesedine rastland???n? bildirerek Rusya'n?n Ukrayna ulusunu yok etmeyi ama?lad???n? ifade etti.[215]
Ukrayna makamlar?na ve kuvvetlerine atfedilen sava? su?lar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Yasal i?lemler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Uluslararas? Ceza Mahkemesi
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Uluslararas? Adalet Divan?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Di?er yasal i?lemler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Bar?? ?abalar?
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]?lk tur g?rü?meleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali sürerken iki ülkenin müzakere heyeti ilk kez 28 ?ubat 2022'de Belarus'un Gomel ?ehrinde bir araya geldi. G?rü?meler yakla??k 6 saat sürdü ve taraflar, hük?metlerine dan??ma amac?yla ülkelerine d?ndü. Ayr?ca müzakerelerin 2.turu i?in anla?maya vard?. Ukrayna müzakere heyeti üyesi ve Devlet Ba?kanl??? Ofisi yard?mc?s? Mihail Podolyak, Rusya'n?n hala ?ok ?nyarg??l? oldu?unu s?yledi. Buna ek olarak ofisten yap?lan a??klamada Kiev heyetinin, K?r?m ve Donbas da dahil olmak üzere Ukrayna'daki tüm Rus birliklerinin geri ?ekilmesini talep etti?i belirtildi.[216]
?kinci tur g?rü?meleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]?kinci tur g?rü?meleri 3 Mart 2022'de Belarus'un Brest ?ehrinde ger?ekle?ti. Taraflar, sivillerin tahliyesi i?in insani koridor olu?turulmas? konusunda ve tahliyelerin yap?laca?? b?lgelerde ge?ici ate?kesin sa?lanmas? konusunda anla?t?. G?rü?me sonras? a??klama yapan Ukraynal? müzakere heyeti üyesi, ''Umdu?umuz sonu?lar? alamad?k, Rusya ile ü?üncü tur müzakereleri ger?ekle?tirmek i?in mutab?k kald?k. ?ki taraf da sivillerin tahliyesi i?in koridor a??lmas? konusunda uzla?t?. Anla?ma, tahliyeler s?ras?nda olas? bir ge?ici ate?kesi i?eriyor'', dedi. Mihail Podolyak ise henüz Ukrayna'n?n ihtiyac? olan sonu?lar?n mevcut olmad???n? ifade etti. Ayr?ca taraflar 3.tur g?rü?meleri i?in anla?t?.[217]
ü?üncü tur g?rü?meleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Ukrayna ve Rusya heyetleri aras?ndaki 3.tur g?rü?meleri 7 Mart 2022'de Brest ?ehrinde ger?ekle?ti. Yakla??k 4 saat süren g?rü?menin ard?ndan, net bir sonu? ??kmad??? ve g?rü?melerin devam edece?i bildirildi. Mihail Podolyak g?rü?me sonras? yapt??? a??klamada, ''Müzakerelerde durumu belirgin bir ?ekilde iyiye g?türecek sonuca ula?amad?k. ?nsani koridorlar konusunda az da olsa bir ilerleme sa?lad?k. Ate?kes ve güvenlik garantilerinin yan? s?ra düzenlemelerin temel siyasi aya?? üzerinde isti?areler devam etti'' dedi.
Rusya heyetine ba?kanl?k eden Rusya Devlet Ba?kan Yard?mc?s? Vladimir Medinskiy ise, “Müzakerelerde bekledi?imiz sonu? ??kmad?. Ancak bir dahaki sefere daha ?nemli ad?mlar atabilece?imize inan?yoruz. Müzakereler devam edecek'' ifadelerini kulland? ve koridorlar?n tekrar a??laca??n? a??klad?.[218]
D?rdüncü tur g?rü?meleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]14 Mart 2022'de yap?lan 4.tur g?rü?meleri video konferans yoluyla ger?ekle?ti ancak teknik ar?za sebebiyle 15 Mart 2022'de g?rü?melerin devam edece?i a??kland?. Mihail Podolyak konuyla ilgili yapt??? a??klamada, 4. tur müzakerelerinin "zor" oldu?unu belirterek "Müzakereler; bar??, ate?kes, asker? birliklerin ?ekilmesi ve güvenlik garantileri i?in yap?l?yor" dedi.[219]
Be?inci tur g?rü?meleri
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]5.tur g?rü?meleri 15 Mart 2022'de yine ?evrimi?i ortamda ger?ekle?ti. G?rü?me sonras? a??klama yapan Mihail Podolyak, ”Yar?n devam edece?iz. Müzakereler zorlu ge?iyor. Prensiplerimizin ?ak??t??? noktalar var ancak anla?ma olas?l??? g?rüyoruz. Ba?l?ca konular b?lgedeki düzen, ate?kes ve ordunun geri ?ekilmesi” dedi.[220]
27 Mart 2022'de Ukrayna taraf?ndan yap?lan a??klamada g?rü?melerin 28-30 Mart tarihleri aras?nda Türkiye'de yap?laca?? a??kland?.[221]
Sonu?lar ve yapt?r?mlar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Yapt?r?mlar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]![]() | Bu alt ba?l???n geni?letilmesi gerekiyor. Sayfay? düzenleyerek yard?mc? olabilirsiniz. |
Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali bir?ok ülkede büyük tepkiyle kar??land?, buna kar??l?k Bat?l? ülkeler Rusya'ya a??r yapt?r?mlar uygulamaya ba?layacaklar?n? duyurdu. ABD Ba?kan? Joe Biden, "Putin sald?rgan. Bu sava?? Putin se?ti. ?imdi de kendisi ve ülkesi bunun sonu?lar?na katlanacak. Bugün Rusya'ya y?nelik yeni yapt?r?mlar? ve ihracat k?s?tlamalar?n? duyuruyorum." a??klamas?n? yapt?.[223] Birle?ik Krall?k Ba?bakan? Boris Johnson ise, "Bugün müttefiklerimizle uyum i?inde, Rus ekonomisini sekteye u?ratmak i?in zaman?nda tasarlanm?? büyük bir ekonomik yapt?r?m paketini kabul edece?iz." ifadelerini kulland?.[224]
Finans
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]27 ?ubat 2022'de Avrupa Komisyonu Ba?kan? Ursula von der Leyen; Rusya'n?n ?nemli bankalar?n?n SWIFT sisteminden ??kar?laca??n?, sava?? finanse etmemesi i?in Putin'in varl?klar?n?n dondurulaca??n? ve Rus oligarklar?n?n varl?klar?n? hedef alacaklar?n? a??klad?.[225]
Ula??m
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Bütün Avrupa Birli?i üyesi ülkeler hava sahalar?n? Rus u?aklar?na kapatmaya ba?lad?. Avrupa Komisyonu Ba?kan? Ursula von der Leyen, "Rusya'ya ait ya da Rusya kontrolündeki u?aklar i?in AB hava sahas?n? kapat?yoruz. AB topraklar?na inemeyecek, bu topraklardan havalanamayacak veya bu topraklar üzerinde u?amayacaklar. Oligarklar?n ?zel jetleri de dahil." a??klamas?nda bulundu.[226][227] Birle?ik Krall?k Ula?t?rma Bakan? Grant Shapps, Rusya ile ba?lant?l? tüm gemilerin Britanya limanlar?na girmesini yasaklad?klar?n? duyurdu.[228]
Spor
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]UEFA ve FIFA, bir sonraki duyuruya kadar Rus tak?mlar?n?n ve Rusya mill? tak?m?n?n UEFA ve FIFA turnuvalar?na kat?l?m?n? ask?ya ald???n? duyurdu.[229]
Video oyunu üreticisi EA Sports; 2 Mart 2022 tarihinde sosyal medya hesab?ndan yapt??? a??klamada, tüm Rus kulüplerinin ve Rusya mill? tak?m?n?n FIFA oyunlar?ndan (FIFA 22, FIFA Mobile ve FIFA Online) ??kar?ld???n? duyurdu.[230]
Sosyal ya?am
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]ABD merkezli teknoloji ?irketi Apple; Rusya'da ürün sat??lar?n? durdurdu?unu, Apple Pay gibi hizmetlerini s?n?rland?rd???n? ve Rus medya uygulamalar?n?n Rusya harici ülkelerin App Store servisinden kald?r?ld???n? duyurdu.[231]
Britanyal? yay?n kurulu?u BBC, Rusya'daki tüm i?erik lisanslar?n? durdurma karar? ald?.[232]
U?ak üreticisi Boeing; Rus hava yolu ?irketlerine sa?lad??? bak?m, yedek par?a ve teknik deste?ini ask?ya ald?.[233]
Yap?m ?irketi Netflix; Rusya i?in tüm projelerini ve sat?n alma i?lemlerini durdurma karar? ald?.[234]
Avrupa Yay?n Birli?i, internet sitesinden yapt??? a??klamayla Torino'da düzenlenecek olan 2022 Eurovision ?ark? Yar??mas?na hi?bir Rus sanat??n?n kat?lmayaca??n? duyurdu.[235]
Ekonomik etki
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Moskova Borsas?, 24 ?ubat'ta Moskova Saatiyle 08.05'te piyasalar?ndaki tüm i?lemleri ge?ici olarak ask?ya ald?,[236][237] saat 10.00'da i?lemler tekrar a??ld?.[238][239] St. Petersburg Borsas? da bir sonraki duyuruya kadar ticareti ask?ya ald?.[240] ?stilan?n bir sonucu olarak, Brent petrol fiyatlar? 2014'ten bu yana ilk kez varil ba??na 100 dolar?n üzerine ??karken[241] Asya'daki piyasalar dü?tü.[242][243] Benzer ?ekilde, Okyanusya piyasalar? da dü?tü ve Avustralya Menkul K?ymetler Borsas? ve Yeni Zelanda Borsas? %3'ten fazla ekside kapand?.[244][245] 24 ?ubat 2022'de Hindistan'?n Nifty endeksi %5'in üzerinde kapan?rken, Sensex 2.700 puandan fazla dü?tü.[246] Türkiye’de 23 ?ubat 2022 tarihinde 13,81’den kapanan dolar kuru, 24 ?ubat’ta 14 TL’yi ge?ti. Borsa ?stanbul, Rusya’n?n Ukrayna’ya y?nelik operasyon ba?latmas?n?n ard?ndan 24 ?ubat tarihine yüzde 7,59 dü?ü?le 1.862 puandan a??ld?. Borsa ?stanbul’dan yap?lan a??klamada sert dü?ü?ün ard?ndan 'devre kesici'nin ?al??t???n? duyurdu. Borsa ?stanbul'da i?lemler durduruldu. 24 ?ubat Saat 10.30’da i?lemler yeniden ba?lad?. Hisselerdeki kay?plar yüzde 7'yi buldu.[247]
Tepkiler
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]
24 ?ubat'ta Avustralya Ba?bakan? Scott Morrison, Rusya ulusal güvenlik konseyi'nin sekiz üyesine y?nelik hedeflenen seyahat yasaklar?n? ve mali yapt?r?mlar? a??klad?.[248] Birle?mi? Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya'y? Ukrayna'daki sald?rganl??a derhal son vermeye ?a??r?rken, Frans?z ve ABD büyükel?ileri 25 ?ubat 2022'de BM Güvenlik Konseyi'ne bir karar sunacaklar?n? a??klad?lar[249][250] ve Birle?ik Krall?k, Rusya'n?n "k??k?rt?lmam?? sald?r?s?n?" k?nad? ve ?ngiltere ve müttefiklerinin kararl? bir ?ekilde yan?t verece?ine s?z verdi.[251] Sald?r?y? "sebepsiz ve haks?z" olarak nitelendiren Biden, y?netiminin olas? eylemleri daha fazla dü?ünece?ini belirtti.[252] Fransa cumhurba?kanl???, Rusya'n?n eylemlerini k?nayan bir bildiri yay?nlad?.[253][254] ?spanya, Japonya, Gürcistan, ?talya, Nepal ve Norve? de istilay? k?nad?.[255][256][257][258] Türkiye’de Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an ba?kanl???nda 'Güvenlik Zirvesi' acil topland?. Toplant? sonras?, Rusya’n?n sald?r?s?n?n uluslararas? hukuku ihlal etti?i ve kabul edilemez oldu?u ifade edildi. Türkiye'nin Ukrayna’n?n siyasi birli?i, egemenli?i ve toprak bütünlü?üne deste?ini sürdürece?i vurguland?.[259]
Kaynak?a
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]- ^ Keane, Daniel; Blake, Elly (14 Mart 2022). "What is the Homes for Ukraine refugees scheme and how do you apply?". Evening Standard. ISSN 2041-4404. 14 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Pita, Antonio; Costa, Raúl Sánchez (3 Mart 2022). "Ukrainian exodus could be Europe's biggest refugee crisis since World War II". El País. ISSN 0213-4608. 5 Nisan 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Refugees fleeing Ukraine (since 24 February 2022)". UNHCR. 2022. 10 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "UNHCR: Ukraine, other conflicts push forcibly displaced total over 100 million for first time". United Nations High Commissioner for Refugees. 25 May?s 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Needs Growing for Over 8 Million Internally Displaced in Ukraine". International Organization for Migration. 16 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Ukraine". IDMC (?ngilizce). 24 Nisan 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ a b "Russia-Ukraine crisis live news: Putin has launched 'full-scale invasion', says Ukrainian foreign minister – latest updates". The Guardian. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Barbaro, Michael; Chaturvedi, Asthaa; Szypko, Rob; Quester, Rachel; Johnson, Michael; Baylen, Liz O.; Daniel, Chelsea; Powell, Dan; Lozano, Marion (5 Nisan 2022). "How the War in Ukraine is Creating a Global Food Crisis". The New York Times (?ngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Haziran 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "The coming food catastrophe". The Economist. ISSN 0013-0613. 21 Haziran 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Gbaka, Solomon; Ijirshar, Victor U. (5 Mart 2024). "Russia-Ukraine War and Food Prices in Low-and Middle-income Countries". Energy RESEARCH LETTERS (?ngilizce). 4 (Early View). doi:10.46557/001c.90933. 20 Mart 2024 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi20 Mart 2024. Eri?im tarihi 20 Mart 2024
- ^ Kirby, Jen; Guyer, Jonathan (24 ?ubat 2022). "Russia's war in Ukraine, explained". Vox. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Conflict in Ukraine". Global Conflict Tracker. Council on Foreign Relations. 28 ?ubat 2022. 23 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Farley, Robert; Kiely, Eugene (24 ?ubat 2022). "Russian Rhetoric Ahead of Attack Against Ukraine: Deny, Deflect, Mislead". FactCheck.org. Photograph by Aris Messinis (Agence-France Presse). Annenberg Public Policy Center. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 26 ?ubat 2022.
Nov. 28 – ... 'Russia has never hatched, is not hatching and will never hatch any plans to attack anyone,' Peskov said. ... 19 Jan – ... Ryabkov ... 'We do not want and will not take any action of aggressive character. We will not attack, strike, invade, quote unquote, whatever Ukraine.'
- ^ Taylor, Adam (24 ?ubat 2022). "Russia's attack on Ukraine came after months of denials it would attack". The Washington Post. Photograph by Evgeniy Maloletka (Associated Press). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
On Sunday ... "There is no invasion. There is no such plans," Antonov said.
- ^ Fo?tová, Klára (8 Mart 2022). "Velvyslanec Ukrajiny v ?esku denně promlouvá, rusky ml?í a je 'neviditelny'" [Ukraine's ambassador to the Czech Republic speaks daily, the Russian is silent and 'invisible']. Mladá fronta DNES (?ek?e). 8 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
Zmejevsky ... 'D?razně jsme odmítli jako nepodlo?ená obvinění Ruska z p?ípravy, agrese v??i Ukrajině a fámy o vstupu ruskych jednotek na ukrajinské území,' stojí v něm.
- ^ Hernandez, Joe (22 ?ubat 2022). "Why Luhansk and Donetsk are key to understanding the latest escalation in Ukraine". NPR. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Hodge, Nathan (22 ?ubat 2022). "Russia's Federation Council gives consent to Putin on use of armed forces abroad, Russian agencies report". CNN International. Moskova. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Nikolskaya, Polina; Osborn, Andrew (24 ?ubat 2022). "Russia's Putin authorises 'special military operation' against Ukraine". Reuters. Moskova. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Grunau, Andrea; von Hein, Matthias; Theise, Eugen; Weber, Joscha (25 ?ubat 2022). "Fact check: Do Vladimir Putin's justifications for going to war against Ukraine add up?". Deutsche Welle. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Waxman, Olivia B. (3 Mart 2022). "Historians on What Putin Gets Wrong About 'Denazification' in Ukraine". Time. ISSN 0040-781X. OCLC 1311479. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi19 Ekim 2022.
- ^ "Russia's invasion of Ukraine". The Economist. 26 ?ubat 2022. ISSN 0013-0613. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
Though the target of Mr. Putin's tirade on February 21st was Ukraine, the former Soviet republics now in NATO, Estonia, Latvia and Lithuania, have cause for alarm over his irredentism.
- ^ Perrigo, Billy (22 ?ubat 2022). "How Putin's Denial of Ukraine's Statehood Rewrites History". Time. ISSN 0040-781X. OCLC 1311479. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi19 Ekim 2022.
- ^ "Putin Says He Does Not Plan to 'Restore Empire'". Moscow Times. 22 ?ubat 2022. OCLC 1097137921. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Tabarovsky, Izabella; Finkel, Evgeny (27 ?ubat 2022). "Statement on the War in Ukraine by Scholars of Genocide, Nazism and World War II". The Jewish Journal of Greater Los Angeles. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Abbruzzese, Jason (24 ?ubat 2022). "Putin says he is fighting a resurgence of Nazism. That's not true". NBC News. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Russia attacks Ukraine". CNN International. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ a b Kirby, Paul (9 Mart 2022). "Why is Russia invading Ukraine and what does Putin want?". BBC News. 19 Aral?k 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Ukrainian president signs decree on general mobilisation of population -Interfax". Reuters. 24 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Zelensky signs decree declaring general mobilization". Interfax-Ukraine. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Ukraine rejects Russian demand to surrender port city of Mariupol in exchange for safe passage". CBS News. 20 Mart 2022. 23 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Ukraine refuses to surrender Mariupol as scope of human toll remains unclear". Canadian Broadcasting Corporation. 21 Mart 2022. 23 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Balmforth, Tom (4 Temmuz 2022). "Analysis: Russia hails capture of Luhansk region, but big Ukraine battles lie ahead". Reuters (?ngilizce). 7 Temmuz 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Myre, Greg (26 Haziran 2022). "Russia bombs Kyiv in a weekend missile barrage across Ukraine". NPR (?ngilizce). 9 Temmuz 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Russia hits Lviv again as Putin's campaign of terror focuses on Ukraine's shell-shocked east". www.cbsnews.com (?ngilizce). 7 Temmuz 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 7 Temmuz 2022.
- ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;auto3
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ "NATO to deploy thousands of commandos to nations near Ukraine". Al Jazeera. 25 ?ubat 2022. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Chernova, Anna; Cotovio, Vasco; Thompson, Mark (28 ?ubat 2022). "Sanctions slams Russian economy". CNN. 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Simon, Scott (5 Mart 2022). "Russian law bans journalists from calling Ukraine conflict a 'war' or an 'invasion'". NPR. 12 Haziran 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Morin, Rebecca; Subramanian, Courtney; Collins, Michael; Garrison, Joey; Groppe, Maureen (24 ?ubat 2022). "World leaders condemn Russian invasion of Ukraine; EU promises 'harshest' sanctions – live updates". USA Today. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Stewart, Briar; Seminoff, Corinne; Kozlov, Dmitry (24 ?ubat 2022). "More than 1,700 people detained in widespread Russian protests against Ukraine invasion". CBC News. Associated Press. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ "Over 1,000 Companies Have Curtailed Operations in Russia—But Some Remain | Yale School of Management". som.yale.edu (?ngilizce). 16 Haziran 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Corder, Mike (3 Mart 2022). "ICC prosecutor launches Ukraine war crimes investigation". Associated Press. 16 Nisan 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Budjeryn, Mariana. "Issue Brief #3: The Breach: Ukraine's Territorial Integrity and the Budapest Memorandum" (PDF). Woodrow Wilson International Center for Scholars. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi (PDF). Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Vasylenko, Volodymyr (15 Aral?k 2009). "On assurances without guarantees in a 'shelved document'". The Day. 29 Ocak 2016 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Harahan, Joseph P. (2014). "With Courage and Persistence: Eliminating and Securing Weapons of Mass Destruction with the Nunn-Luger Cooperative Threat Reduction Programs" (PDF). DTRA History Series. Defense Threat Reduction Agency. ASIN B01LYEJ56H. 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan (PDF) ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "Istanbul Document 1999". Organization for Security and Co-operation in Europe. 19 Kas?m 1999. 1 Haziran 2014 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;Wiegrefe 2022
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ Hall, Gavin E. L. (14 ?ubat 2022). "Ukraine: the history behind Russia's claim that Nato promised not to expand to the east". The Conversation. 15 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Baker, Peter (9 Ocak 2022). "In Ukraine Conflict, Putin Relies on a Promise That Ultimately Wasn't". The New York Times. ISSN 0362-4331. 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "Rusya'n?n K?r?m'? yasa d??? ilhak?n?n üzerinden ü? y?l ge?ti". Anadolu Ajans?. 20 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
"Ye?il adamlar" olarak adland?r?lan bu silahl? ki?iler, kamu binalar?n? i?gal etti, yar?madan?n y?netimini ele ge?irmeye ?al??t?.
- ^ Hac?o?lu, Nerdun. "Ye?il Adam krizi". hurriyet.com.tr. 20 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "26 ?ubat Olaylar?: K?r?m'?n yasa d??? ilhak?n?n 7'nci y?l?". trthaber.com. 20 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
"Ye?il adamlar" diye tabir edilen bu askeri gruplar K?r?m Parlamentosu ve hükümet binalar?n? ele ge?irdi.
- ^ Grytsenko, Oksana; Vlasova, Anastasia (12 Nisan 2014). "Armed pro-Russian insurgents in Luhansk say they are ready for police raid". Kyiv Post. Luhansk: Businessgroup LLC. 12 Nisan 2014 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Ragozin, Leonid (16 Mart 2019). "Annexation of Crimea: A masterclass in political manipulation". Al Jazeera. 7 Kas?m 2020 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Charap, Samuel; Boston, Scott (21 Ocak 2022). "U.S. Military Aid to Ukraine: A Silver Bullet?". RAND Corporation. 22 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Walker, Shaun; Grytsenko, Oksana; Ragozin, Leonid (3 Eylül 2014). "Russian soldier: 'You're better clueless because the truth is horrible'". The Guardian. ISSN 1756-3224. OCLC 60623878. 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "Exclusive: Charred tanks in Ukraine point to Russian involvement". Reuters. 23 Ekim 2014. 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "Ukraine ceasefire violated more than 100 times within days: OSCE". Al Jazeera. 29 Temmuz 2020. 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "France says Russia refused to hold ministerial meeting on Ukraine". Reuters. 9 Kas?m 2021. 26 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ "Article by Vladimir Putin 'On the Historical Unity of Russians and Ukrainians'". Rusya devlet ba?kan?. 12 Temmuz 2021. 19 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
... the outcome of both Minsk?1 and Minsk?2 which give a real chance to peacefully restore the territorial integrity of Ukraine by coming to an agreement directly with the DPR and LPR with Russia, Germany and France as mediators, contradicts the entire logic of the anti-Russia project.
- ^ "Russia Shouldn't Negotiate With 'Vassal' Ukraine, Ex-President Medvedev Says". Moscow Times. 11 Ekim 2021. 21 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Michael, Casey (19 Haziran 2015). "Pew Survey: Irredentism Alive and Well in Russia". The Diplomat. 10 May?s 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Socor, Vladimir (24 Mart 2014). "Putin's Crimea Speech: A Manifesto of Greater-Russia Irredentism". 11 (56). Eurasia Daily Monitor. 13 Temmuz 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Putin, Vladimir (12 Temmuz 2021). "Article by Vladimir Putin 'On the Historical Unity of Russians and Ukrainians'". Kremlin. Rusya hük?meti. 25 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Snyder, Timothy D. (18 Ocak 2022). "How to think about war in Ukraine". Thinking about... (gazete). Substack. 19 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
Historically speaking, the idea that a dictator in another country decides who is a nation and who is not is known as imperialism.
- ^ Lucas, Edward (15 Eylül 2020). "Why Putin's history essay requires a rewrite". The Times. Times Newspapers. 25 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
- ^ Roth, Andrew (7 Aral?k 2021). "Putin's Ukraine rhetoric driven by distorted view of neighbor". The Guardian. Moskova. 7 Aral?k 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
But that fear has gone hand-in-hand with chauvinistic bluster that indicates Moscow has a distorted view of modern Ukraine and the goals it wants to achieve there.
- ^ Dickinson, Peter; Haring, Melinda; Lubkivsky, Danylo; Motyl, Alexander; Whitmore, Brian; Goncharenko, Oleksiy; Fedchenko, Yevhen; Bonner, Brian; Kuzio, Taras (15 Temmuz 2021). "Putin's new Ukraine essay reveals imperial ambitions". Atlantic Council. 15 Temmuz 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
Vladimir Putin's inaccurate and distorted claims are neither new nor surprising. They are just the latest example of gaslighting by the Kremlin leader.
- ^ Wilson, Andrew (23 Aral?k 2021). "Russia and Ukraine: 'One People' as Putin Claims?". Royal United Services Institute. 24 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 Ekim 2022.
Putin's key trope is that Ukrainians and Russians are 'one people', and he calls them both 'Russian'. He starts with a myth of common origin: 'Russians, Ukrainians and Belarusians are all descendants of Ancient Rus', which was the largest state in Europe' from the 9th–13th centuries AD.
- ^ Tétrault-Farber, Gabrielle; Balmforth, Tom (17 Aral?k 2021). "Russia demands NATO roll back from East Europe and stay out of Ukraine". Reuters (?ngilizce). 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ MacKinnon, Mark (21 Aral?k 2021). "Putin warns of unspecified military response if U.S. and NATO continue 'aggressive line'". The Globe and Mail (?ngilizce). 15 Ocak 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Putin Says Conflict in Eastern Ukraine 'Looks Like Genocide'". AFP. The Moscow Times. 10 Aral?k 2021. 21 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Путин заявил о геноциде на Донбассе". Rossiyskaya Gazeta (Rus?a). 9 Aral?k 2021. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "New law stokes Ukraine language tensions". France 24. 1 Nisan 2021. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "The Ukrainian language is having a moment. To Putin's ears, it's a shot against Russian speakers". The Washington Post. 8 ?ubat 2022. 8 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine's star author Kurkov says his native Russian should be curbed". France 24. 13 ?ubat 2022. 18 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "US accuses Moscow of creating Ukraine invasion pretext with 'genocide' claims". AFP. France 24. 15 ?ubat 2021. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ Vasilyeva, Nataliya (19 ?ubat 2022). "Russians accuse Ukrainians of genocide as they pave way for potential invasion". The Telegraph. 23 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Report on the human rights situation in Ukraine" (PDF). OHCHR. 15 Haziran 2014. 14 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi (PDF). Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Civic Space and Fundamental Freedoms in Ukraine" (PDF). OHCHR. 2021. 9 Aral?k 2021 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi (PDF). Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Daily and spot reports from the Special Monitoring Mission to Ukraine". OSCE. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Ad hoc Report on the situation of national minorities in Ukraine adopted on 1 Nisan 2014". Council of Europe. 2 Nisan 2014. 4 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi.
- ^ "DISINFORMATION ABOUT THE CURRENT RUSSIA-UKRAINE CONFLICT – SEVEN MYTHS DEBUNKED". Directorate-General for European Neighbourhood Policy and Enlargement Negotiations (Bas?n a??klamas?) (?ngilizce). 24 Ocak 2022. 18 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 22 ?ubat 2022.
Myth 2: "The situation in Ukraine triggered this conflict. There is proof that Ukraine is committing atrocities against its Russian-speaking population in the country's east. Russia has to intervene, not least because Ukraine and Russia are 'one nation.' Ukraine simply belongs to Russia's "privileged sphere of influence". False. Allegations that Ukraine is attacking its own territory and persecuting its own citizens are absurd. To galvanize domestic support for Russia's military aggression, Russian state-controlled media have tirelessly sought to vilify Ukraine, accusing it of alleged genocide in eastern Ukraine, drawing groundless parallels with Nazism and World War Two, and fabricating stories aimed at striking a negative emotional chord with audiences.
- ^ "United States: Russia's claim of 'genocide in Ukraine' is reprehensible falsehood". Ukrinform. 17 ?ubat 2022. 18 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 22 ?ubat 2022.
The Embassy of the United States of America in Ukraine called Russia's claim of "genocide in Ukraine" reprehensible falsehood.
- ^ "US condones forceful assimilation of Russians in Ukraine – Russian ambassador to US". TASS. 18 ?ubat 2021. 18 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi.
- ^ a b Mark MacKinnon and Adrian Morrow. "Putin orders snap nuclear drill". The Globe and Mail. s. A3.
- ^ "Ukraine: How big is Russia's military build-up?". BBC News. 17 ?ubat 2022. 23 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine, West accuse Russia of trying to create pretext for invasion after shelling in east". MSN. 17 ?ubat 2022. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ Light, Felix (20 ?ubat 2022). "In the Closest Russian City to Ukraine's Separatist Region, There Are Few Signs of Refugees". The Moscow Times. 20 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 20 ?ubat 2022.
- ^ "Russian-backed separatists announce civilian evacuation from eastern Ukraine as escalation stokes Russian invasion fears". NBC News. 18 ?ubat 2022. 23 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ Smith, Alexander (18 ?ubat 2022). "Warning siren sounds in rebel-held capital in east Ukraine -Reuters witness". MSN News. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine conflict: Rebels declare general mobilisation as fighting grows". BBC News (?ngilizce). 19 ?ubat 2022. 19 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 ?ubat 2022.
- ^ "47 shelling incidents leave 5 injured in Donbas". Kyiv Independent. 18 ?ubat 2022. 17 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2022.
- ^ "How Russian proxy forces are attempting to provoke the Ukrainian army and are lying about a new Ukrainian offensive". NV.UA. 18 ?ubat 2022. 18 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2022.
- ^ Sabbagh, Dan (16 May?s 2022). "Bat?l? kaynaklar, Putin'in sava?a 'albay veya tu?general düzeyinde' dahil oldu?unu s?ylüyor". The Guardian. ISSN 0261-3077. 16 May?s 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 10 Ekim 2023.
- ^ Shuster, Simon (26 Eylül 2022). "Sava??n Gidi?at?n? De?i?tiren Ukrayna Kar?? Sald?r?s?n?n ?? Yüzü". Time. 18 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi10 Eylül 2023.
- ^ Congressional Research Service (13 ?ubat 2023). "Rusya'n?n Ukrayna'daki Sava??: Askeri ve ?stihbarat Y?nleri". s. 8. 16 Kas?m 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ Hodge, Nathan (11 Nisan 2022). "Rusya Ukrayna i?in yeni bir general atad?. Moskova, Putin'in zafer ilan etmesi i?in sava?? zaman?nda yeniden ba?latabilecek mi?". CNN. 17 Ekim 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ ?ablon:Haberlerden al?nt?
- ^ "Rusya'n?n Ukrayna'daki Sava??: Askeri ve ?stihbarat Y?nleri". Congressional Research Service. 13 ?ubat 2023. 16 Kas?m 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 10 Ekim 2023.
- ^ Deliso, Meredith (8 May?s 2022). "Why Russia has suffered an 'extraordinary' number of generals". ABC News. 31 May?s 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;CriticalThreats2
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;ISW 4MAR3
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;Rostov-Gazeta-2025-08-142
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ Kaynak hatas?: Ge?ersiz
<ref>
etiketi;Rostov-Gazeta-2025-08-14
isimli refler i?in metin sa?lanmad? (Bkz: Kaynak g?sterme) - ^ Insinna, Valerie (19 Eylül 2022). com/2022/09/it-took-couple-of-months-to-put-us-anti-radiation-missiles-on-ukrainian-fighters-usaf-reveals/ "It took 'couple of months' to put US anti-radiation missiles on Ukrainian fighters, USAF reveals"
|url=
de?erini kontrol edin (yard?m). Breaking Defense. Eri?im tarihi: 26 Aral?k 2022.[?lü/k?r?k ba?lant?] - ^ Meilhan, Pierre; Roth, Richard (22 Ekim 2022). "Ukrayna ordusu enerji altyap?s?na y?nelik sald?r?lar s?ras?nda 18 Rus seyir füzesinin imha edildi?ini a??klad?". CNN. 26 Aral?k 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 26 Aral?k 2022.
- ^ "UN: Ukrayna'n?n enerji sistemine y?nelik Rus sald?r?lar? 10 Ekim'den bu yana 77 sivili ?ldürdü". The Kyiv Independent. 25 Kas?m 2022. 26 Aral?k 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 26 Aral?k 2022.
- ^ "Ukraine battles to restore power as millions face blackouts". Al Jazeera. 26 Aral?k 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 26 Aral?k 2022.
- ^ "Evidence of Russian crimes mounts as war in Ukraine drags on". Associated Press. 30 Aral?k 2022. 16 Haziran 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ "Three dead in explosions at Russian airbases". english.nv.ua. 24 ?ubat 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 11 ?ubat 2023.
- "Rusya'n?n derinliklerindeki Engels üssüne yap?lan ikinci sald?r?da ü? ki?i ?ldü". CNBC. 26 Aral?k 2022. 10 ?ubat 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 11 ?ubat 2023.
- ^ "Russian Navy Day Celebrations Canceled In Crimea's Sevastopol After Reported Drone Attack". Radio Free Europe/Radio Liberty. 31 Temmuz 2022. 24 A?ustos 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 A?ustos 2022.
- ^ Cheetham, Joshua (11 A?ustos 2022). "Ukrayna sava??: K?r?m hava üssü a??r hasar g?rdü, uydu g?rüntüleri g?steriyor". BBC News. 21 Eylül 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 6 Eylül 2022.
- ^ "Saky Havaalan?: Ukrayna, inkar?n ard?ndan K?r?m'daki patlamalar?n sorumlulu?unu üstlendi". 7 Eylül 2022. 22 Eylül 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 12 Eylül 2022. Bilinmeyen parametre
|web sitesi=
g?rmezden gelindi (yard?m); Bilinmeyen parametre|Son=
g?rmezden gelindi (|son=
kullan?m? ?neriliyor) (yard?m); Bilinmeyen parametre|?lk=
g?rmezden gelindi (yard?m) - ^ Galeotti, Mark. "Ukraine's Crimean strike marks a new stage of the war". The Spectator. Eri?im tarihi: 19 A?ustos 2022.
- ^ KIrby, Paul (16 A?ustos 2022). "Ukrayna sava??: Rusya yeni K?r?m patlamalar? i?in sabotaj? su?luyor". BBC News. 20 A?ustos 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 A?ustos 2022.
- ^ Graham-Harrison, Emma (19 A?ustos 2022). "Fires and explosions reported at military targets in Russia and Crimea". The Guardian. 24 A?ustos 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 A?ustos 2022.
- ^ Kramer, Andrew E.; Schwirtz, Michael (11 Ekim 2022). "Explosion on 12-Mile Crimea Bridge Kills 3". The New York Times. eISSN 1553-8095. ISSN 0362-4331. OCLC 1645522. 8 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Pennington, Josh; Stambaugh, Alex (16 Temmuz 2023). "Emergency incident reported on bridge connecting Crimea with Russia". CNN. 17 Temmuz 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ a b "Russia launches another major missile attack on Ukraine". Associated Press Haberler. 16 Aral?k 2022. 16 Aral?k 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 17 Aral?k 2022.
- ^ Warrick, Joby; Nakashima, Ellen; Harris, Shane (16 Ekim 2022). "Iran Ukrayna sava?? i?in Rusya'ya füze ve insans?z hava arac? g?ndermeyi planl?yor, yetkililer diyor". The Washington Post. 11 Ekim 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ "Ukrayna sava??: ABD, ?ran insans?z hava ara?lar?n?n yapt?r?mlar? ihlal etti?ini s?yledi". BBC News. 18 Ekim 2022. 24 ?ubat 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ Kennedy, Niamh; Mahmoodi, Negar; Kottasová, Ivana; Raine, Andrew (16 Ekim 2022). "Iran, Ukrayna'da kullan?lmak üzere Rusya'ya silah tedarik etti?ini reddediyor". CNN. 2 Kas?m 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ "European countries urge UN probe of Iran drones in Ukraine". France 24. Agence France-Presse. 22 Ekim 2022. 22 Ekim 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Kas?m 2022.
- ^ Atwood, Kylie (1 Kas?m 2022). "Iran is preparing to send additional weapons including ballistic missiles to Russia to use in Ukraine, western officials say". CNN. 15 A?ustos 2013 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 29 Kas?m 2022.
- ^ Atwood, Kylie (21 Kas?m 2022). "Russia to build attack drones for Ukraine war with the help of Iran, intelligence assessment says". CNN. 16 May?s 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 29 Kas?m 2022.
- ^ US tries to stop Iran from giving drones to Russia 15 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi.. The New York Times. David Sanger taraf?ndan. 29 Aral?k 2022. Sayfa 1.
- ^ "Rus füzelerinin bombard?man? Ukrayna genelinde elektrik kesintilerine neden oldu: Ukrayna Enerji Bakan?, sald?r? dalgas?n?n sava?ta enerji tesislerine y?nelik ?imdiye kadarki en büyük bombard?man oldu?unu s?yledi". AlJazeera. 17 Kas?m 2022. 15 Eylül 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ Steve Rosenberg (1 Ocak 2023). "Ukrayna sava??: Putin'in Rusya's?nda yeni y?l - hi?bir ?ey normal de?il". BBC News. 15 Eylül 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 23 Aral?k 2023.
- ^ The New York Times. 10 Mart 2023. "Russia Fires Hypersonic Missiles In Largest Air Assault in Weeks." Andrew E. Kramer taraf?ndan.
- ^ a b "Путин объявил о начале военной операции на Украине" (Rus?a). tass.ru. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Putin announces formal start of Russia's invasion in eastern Ukraine" (?ngilizce). meduza.io. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Russian President Vladimir Putin announces military assault against Ukraine in surprise speech" (?ngilizce). msn.com. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Full text: Putin's declaration of war on Ukraine". The Spectator. 24 ?ubat 2022. 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Putin's claims that Ukraine is committing genocide are baseless, but not unprecedented". The Conversation. 25 ?ubat 2022. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine conflict: Russian forces attack after Putin TV declaration". BBC News. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Rusya Devlet Ba?kan? Vladimir Putin, halka hitap etti". Anadolu Ajans?. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Battles flare across Ukraine after Putin declares war" (?ngilizce). politico.eu. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Rusya askeri harekat ba?latt?... Ukrayna'n?n bir?ok b?lgesinde patlama sesleri yükseliyor". indyturk.com. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Ukrayna'da s?k?y?netim ilan edildi". Anadolu Ajans?. 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Zelensky signs decree declaring general mobilization". Interfax-Ukraine (?ngilizce). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ SARI, ?smail. "'En tehlikelisi Instagram...' Rusya Ukrayna sava??nda yanl?? bilgi ya?muru! Nas?l korunabiliriz?". hurriyet.com.tr. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Rusya'n?n K?r?m ve Donetsk'ten Ukrayna'ya giri? anlar? yay?nland?". trthaber.com. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Russia launches military attack on Ukraine with reports of explosions and troops crossing border" (?ngilizce). edition.cnn.com. 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ a b c "Russian Offensive Campaign Assessment, March 4". Institute for the Study of War (?ngilizce). 4 Mart 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine loses control of Chernobyl nuclear site, amid battles in Kyiv outskirts". The Times of Israel. 24 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 25 ?ubat 2022.
- ^ "Укра?нськ? в?йськов? п?д Ки?вом зупинили колону рос?йських танк?в". Gazeta.ua (Ukraynaca). 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Chernobyl radiation 'exceeds control levels' in multiple areas after being seized by Russia, says Ukraine" (?ngilizce). independent.co.uk. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 25 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine-Russia invasion: Ukraine says Russian rockets hit Kyiv overnight" (?ngilizce). bbc.com. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 25 ?ubat 2022.
- ^ "Battle Underway for Airbase on Kyiv Outskirts". The Moscow Times. AFB Haber Ajans?. 24 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russia claims to take control of Hostomel airport just outside Kyiv". The Times of Israel. AP. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ AP. "Russia claims to take control of Hostomel airport just outside Kyiv". www.timesofisrael.com. The Times of Israel. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Окупанти намагаються висадити десант у Васильков?, йдуть бо?". www.ukrinform.ua (Ukraynaca). 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "У Васильков? збили винищувач та два гвинтокрили окупант?в". www.unian.ua (Ukraynaca). Unian. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Roblin, Sebastien (27 ?ubat 2022). "At Vasylkiv, Ukrainians Repel Russia's Paratroopers and Commandos in Frantic Night Battle". 19FortyFive. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine: Why has Russia's 64 km convoy near Kyiv stopped moving?". BBC News (?ngilizce). 3 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Kharkiv's Resistance to Russia's War Has Already Begun". 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Рос?я атакувала укра?нськ? м?ста: де в?дбулися бо?" [Rusya Ukrayna ?ehirlerine sald?rd?: sava??n ger?ekle?ti?i yer]. 24 Канал (Ukraynaca). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Ward, Alexander. "'Almost not possible' for Ukraine to win without West's help, Ukraine official says". Politico. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ "Ukraine war news from February 25: Kyiv suburbs breached, Russian forces face resistance, Zelensky warns Russia will 'storm' capital". Financial Times. 26 ?ubat 2022. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russia-Ukraine War: What to know on Day 7 of Russian assault". AP News. 2 Mart 2022. 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ The Kyiv Independent (24 ?ubat 2022). "Ukrainian soldiers clash with Russians in a fierce fight near Sumy, a regional capital located near the border with Russia". The Kyiv Independent. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Fierce battles raging in all directions near Mariupol – mayor". Interfax-Ukraine. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Richárd, Jabronka (25 ?ubat 2022). "így áll most a háború Ukrajnában: t?bb nagyvárosban harcok dúlnak, megtámadtak egy orosz repül?teret" [Ukrayna'daki sava? ?u anda b?yle: birka? büyük ?ehirde ?at??malar sürüyor, bir Rus havaalan?na sald?r? düzenlendi]. Ellenszél (Macarca). 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Battle ongoing near Mariupol – mayor". www.ukrinform.net. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ CNN (25 ?ubat 2022). ""Amphibious assault" underway west of Mariupol on the Sea of Azov, senior US defense official says". CNN. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian Navy Carries Out Amphibious Assault Near Mariupol". The Maritime Executive. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ CNN (27 ?ubat 2022). "Russian forces are about 31 miles outside southeastern Ukrainian city of Mariupol, US defense official says". CNN. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ CNN (1 Mart 2022). "Russian-backed separatist leader expects his forces to surround Mariupol on Tuesday". CNN. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian forces unblock water flow for canal to annexed Crimea, Moscow says". Reuters. 24 ?ubat 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Российская военная техника заняла территорию бывшего аэропорта "Бердянск" – горсовет" [Rus asker? te?hizat? eski Berdyansk havaalan?n?n topraklar?n? i?gal etti - belediye meclisi]. www.unian.net (Rus?a). Unian. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Zadorojnaya, Anastasya (1 Mart 2022). "Войска оккупанта готовят наступление на Мелитополь" [?stilac? birlikleri Melitopol'a bir sald?r? haz?rl?yor]. Mestnyye Vesti (Rus?a). 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Korobova, Marina (1 Mart 2022). ""Мелитополь не сдался, Мелитополь – временно оккупирован"" ["Melitopol teslim olmad?, Melitopol ge?ici olarak i?gal edildi"]. Mestnyye Vesti (Rus?a). 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Schwirtz, Michael; Pérez-Pe?a, Richard (2 Mart 2022). "First Ukraine City Falls as Russia Strikes More Civilian Targets". The New York Times. ISSN 0362-4331. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukrainian defenders repelled attack on Mykolaiv city, fighting continues on outskirts". Ukrinform. 4 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine official says Russian troops approaching Zaporizhzhia nuclear plant". National Post. 26 ?ubat 2022. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "The Russians paused the invasion, but aren't losing". Australian Financial Review. 28 ?ubat 2022. 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine nuclear plant on fire after Russia shelling". News.com.au. 4 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian forces attacking Zaporizhzhia nuclear power plant in Ukraine, per multiple reports". Business Insider Australia. 3 Mart 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Rusya-Ukrayna sava?? 9. gününde: Rus ordusu Kiev'in kap?s?na dayand?". NTV. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukrayna'da Zaporijya Nükleer Santrali sahas?ndaki ?at??malarda yang?n ??kt?". Anadolu Ajans?. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian forces strike Ukraine from multiple fronts, including at power plant". ABC News Australia. 3 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian troops take Zaporizhzhia nuclear plant". ABC News. 4 Mart 2022. 6 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "The defiant soldiers of Snake Island are actually 'alive and well,' says Ukraine's navy". CNN. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine soldiers told Russian officer 'go fuck yourself' before they died on island". the Guardian (?ngilizce). 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Russian Navy Captures Ukraine's Outpost on Snake Island". The Maritime Executive. 24 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Lister, Tim; Pennington, Josh (24 ?ubat 2022). "Russia invades Ukraine". CNN. s. Audio emerges appearing to be of Ukrainian fighters defending island from Russian warship. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ ""Русский корабль, иди на х.й!": захисники Зм??ного в?дпов?ли ворогов?" ["Rus sava? gemisi, s.ktir git!": Y?lan Adas?'n?n savunucular? dü?mana cevap verdi]. Укра?нська правда (Ukraynaca). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Y?lan Adas?'nda ?at??ma: Rus askerlerine meydan okuyup teslim olmad?lar! Son s?zleri ortaya ??kt?". CNN Türk. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukraine soldiers told Russian officer 'go fuck yourself' before they died on island". The Guardian. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Dutton, Jack (25 ?ubat 2022). "Russian Military Base Blown Up as Ukraine Fights Back". Newsweek. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukrainian Armed Forces attacked Millerovo with Tochka-U". Rostov Gazeta. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Airport in central Ukraine reportedly targeted by missile fired from Belarus". The Times of Israel. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Hetman Sahaidachny frigate, being under repair, flooded not to get to enemy – Reznikov". Interfax Ukraine. 6 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Evans, Michael (4 Mart 2022). "Ukraine scuttles its flagship frigate as Russians close in". The Times. The Times. ISSN 0140-0460. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ Evans, Michael. "Ukraine scuttles its flagship frigate as the Russians close in". The Times (?ngilizce). ISSN 0140-0460. 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "The Ukrainian Navy's Flagship Appears To Have Been Scuttled". The Drive. 3 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ "Ukrayna'da halk Rus ordusunun sald?r?lar?na sivil direni? g?steriyor". TRT Haber. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ "Ukrayna'n?n Ternopil kentine yakla?an Rus z?rhl?lar?n?, siviller "eve d?nün" sloganlar?yla kar??lad?". Twitter. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ "This is a true People's War for Ukraine. Putin has no chance of winning it. On this photo civilians block Russian invaders in Energodar yesterday. One of hundreds of such photos and videos. We need partners to help Ukraine defend itself. Especially in the air. Close the sky now!". Twitter. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ "A Reminder of the Importance of the Crime of Aggression: Considering the Situation of Russia and Ukraine". Opinio Juris (?ngilizce). 4 ?ubat 2022. 4 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Guilfoyle, Douglas; McIntyre, Juliette; Paige, Tamsin Phillipa. "Is international law powerless against Russian aggression in Ukraine? No, but it's complicated". The Conversation (?ngilizce). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Ukraine has few legal options to hold Russia accountable for invasion". www.courthousenews.com. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Dworkin, Anthony (25 ?ubat 2022). "International law and the invasion of Ukraine – European Council on Foreign Relations". ECFR (?ngilizce). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "UN Human Rights Council establishes commission to investigate Russian human rights violations against Ukraine". www.jurist.org (?ngilizce). 5 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Ar?ivlenmi? kopya". 19 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "CHARTER OF THE UNITED NATIONS - United Nations Treaty ..." (PDF) (?ngilizce). treaties.un.org. 25 ?ubat 2018 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi (PDF). Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Is international law powerless against Russian aggression in Ukraine? No, but it's complicated" (?ngilizce). theconversation.com. 25 ?ubat 2022. 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine has few legal options to hold Russia accountable for invasion" (?ngilizce). courthousenews.com. 24 ?ubat 2022. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Russia carrying out 'indiscriminate attacks' on civilian areas in breach of international law, says Amnesty" (?ngilizce). independent.co.uk. 26 ?ubat 2022. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Russian military commits indiscriminate attacks during the invasion of Ukraine" (?ngilizce). amnesty.org. 25 ?ubat 2022. 27 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine: Russian military have carried out indiscriminate attacks - new expert analysis" (?ngilizce). amnesty.org.uk. 25 ?ubat 2022. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine: Russian Cluster Munition Hits Hospital" (?ngilizce). hrw.org. 25 ?ubat 2022. 26 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ "Ukraine live updates: Kyiv warned of toxic fumes after strike on oil depot" (?ngilizce). bbc.com. 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 28 ?ubat 2022.
- ^ {{Подоляк, Михайло [@Podolyak_m] (2 Nisan 2022). "Bucha, Kyiv region. The bodies of people with tied hands, who were shot dead by ???? soldiers lie in the streets. These people were not in the military. They had no weapons. They posed no threat. How many more such cases are happening right now in the occupied territories? (1/2)" [Bucha, Kiev b?lgesi. ???? askerlerin kur?unuyla katledilen eli ba?l? insanlar?n cesetleri sokaklarda yat?yor. Bu insanlar askerde de?ildi. Silahlar? yoktu. Hi?bir tehdit olu?turmad?lar. ?u anda i?gal alt?ndaki topraklarda buna benzer ka? vaka daha ya?an?yor? (1/2)] (X g?nderisi) (?ngilizce). Eri?im tarihi: 3 Nisan 2022 – X vas?tas?yla.
- ^ "Bar?? müzakerelerinin ilk turu yap?ld?". 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Son Dakika: Rusya-Ukrayna bar?? g?rü?melerinde 2. tur sona erdi! 3. tur ?ncesi k?smi ate?kes karar? al?nd?". 3 Nisan 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "3. tur müzakereden de 'bar??' ??kmad?! Dünyan?n g?zü, abluka alt?ndaki Kiev'de". 7 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Mart 2022.
- ^ "Rusya-Ukrayna sava??nda bar?? g?rü?meleri video konferans yoluyla sürüyor". 15 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Bar?? g?rü?melerinde 5'inci tur sona erdi: Rusya ile anla?ma olas?l??? g?rüyoruz". 15 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Ukrayna: Rusya ile 28-30 Mart'ta Türkiye'de g?rü?ece?iz". 27 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ FXMAG. "286. dzień wojny. Dalsze dewastowanie systemu energetycznego na Ukrainie | FXMAG INWESTOR". www.fxmag.pl (Leh?e). 13 Aral?k 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 13 Aral?k 2022.
- ^ "ABD Ba?kan? Biden 4 Büyük Rus Bankas?na Yapt?r?m Getireceklerini Duyurdu". 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Britanya Ba?bakan? Johnson, "Rusya'n?n ekonomisini sekteye u?ratmak i?in büyük yapt?r?m uygulayacaklar?n?" duyurdu". 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Statement by President von der Leyen on further measures to respond to the Russian invasion of Ukraine". 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Statement by President von der Leyen on further measures to respond to the Russian invasion of Ukraine". 1 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Rusya'ya kar?? hangi yapt?r?m kararlar? al?nd??". 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ @grantshapps (1 Mart 2022). "At London's Foreign Office where we've just become the first nation to pass a law involving a total BAN of ALL ships with ANY Russian connection whatsoever from entering British ports" (X g?nderisi). Eri?im tarihi: 3 Mart 2022 – X vas?tas?yla.
- ^ "FIFA/UEFA suspend Russian clubs and national teams from all competitions". 28 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ EA Sports [@EASPORTSFIFA] (2 Mart 2022). "A statement from EA SPORTS FIFA" [EA SPORTS FIFA'dan bir a??klama] (X g?nderisi) (?ngilizce). Eri?im tarihi: 2 Mart 2022 – X vas?tas?yla.
- ^ "Apple suspends all product sales in Russia". 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "BBC stops all content licensing in Russia following Ukraine invasion" [BBC, Ukrayna i?galinin ard?ndan Rusya'daki tüm i?erik lisanslar?n? durdurdu]. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Boeing suspends parts, maintenance and support for Russian airlines" [Boeing, Rus havayollar? i?in par?a, bak?m ve deste?i ask?ya ald?]. 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Netflix Pauses All Projects, Acquisitions From Russia" [Netflix, Rusya'dan Tüm Projeleri ve Sat?n Almalar? Duraklatt?]. 3 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "EBU STATEMENT ON RUSSIA IN THE EUROVISION SONG CONTEST 2022" [AYB'N?N 2022 EUROV?S?ON ?ARKI YARI?MASI'NDA RUSYA HAKKINDA A?IKLAMASI]. 2 Mart 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Moscow Exchange - Moscow Exchange has suspended trading on all of its markets until further notice". Moscow Exchange (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Reuters (24 ?ubat 2022). "Moscow Exchange suspends trading on all markets". Reuters (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Moscow Exchange - Moscow Exchange resumes trading on its markets at 10.00am". Moscow Exchange (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Mudgill, Amit. "Russian stocks nosedive 50% as trading resumes on Moscow Exchange". The Economic Times. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Presse, AFP-Agence France. "Moscow, Saint Petersburg Exchanges Say Trading Suspended". www.barrons.com (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Lockett, Hudson (24 ?ubat 2022). "Asian stocks tumble as US warns Russia on brink of full Ukraine invasion". Financial Times. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Jones, Marc (24 ?ubat 2022). "Stocks slump, oil rips past $100 as Russia invades Ukraine". Reuters (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Stocks dive, oil surges as Putin issues warning on Ukraine". Nikkei Asia (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ News, A. B. C. "Shares dive, oil soars after Russian action in Ukraine". ABC News (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Australian shares drop by $74 billion amid Russia's Ukraine invasion, the worst fall in 18 months". ABC News (?ngilizce). 23 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Sensex Today | Stock Market Crash: Stock Market Highlights Today: Nifty forms Long Bearish candle; what does it signal for Friday's session?". The Economic Times (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Son Dakika: ?ki ay?n sonra dolar/TL 14'ü g?rdü". Cumhuriyet. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Bigg, Matthew Mpoke (23 ?ubat 2022). "Putin's Forces Attack Ukraine". The New York Times (?ngilizce). ISSN 0362-4331. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ AFP. "Russia faces 'unprecedented isolation' over Ukraine invasion, EU says". TheJournal.ie (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "U.S. Says Russia Will Face U.N. Security Council Resolution". WSJ (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Boris Johnson Condemns Russia's 'Unprovoked Attack' On Ukraine". HuffPost UK (?ngilizce). 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Biden Calls Putin's Ukraine Actions an 'Unprovoked and Unjustified' Attack". WSJ (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "France's Macron demands 'targeted European sanctions' against Russia". Al Arabiya English (?ngilizce). 22 ?ubat 2022. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "France condemns 'paranoid' Putin address as Macron demands sanctions against Russia". The Local France (?ngilizce). 21 ?ubat 2022. 22 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ Minister, Office of the Prime (24 ?ubat 2022). "Norway condemns Russia's military attack on Ukraine". Government.no (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Live updates: Slovakia OKs border troop deployment". ConchoValleyHomepage.com (?ngilizce). 24 ?ubat 2022. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Nepal opposes Russian invasion of Ukraine". kathmandupost.com (?ngilizce). 25 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Georgian nation shocked by Russian aggression in Ukraine, President declares". 1TV (?ngilizce). 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- ^ "Erdo?an'?n 'acil' kodla toplad??? güvenlik zirvesi bitti: Rusya'ya k?nama, Ukrayna'ya destek - TGRT Haber". Tgrt. 24 ?ubat 2022 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 24 ?ubat 2022.
- Rusya'n?n Ukrayna'y? i?gali
- 2022'deki katliamlar
- 2022'de tart??malar
- 2022'de Rusya
- 2022'de Ukrayna
- 2023'teki katliamlar
- 2023'te tart??malar
- 2023'te Rusya
- 2023'te Ukrayna
- 2024'teki katliamlar
- 2024'te tart??malar
- 2024'te Rusya
- 2024'te Ukrayna
- 2025'teki katliamlar
- 2025'te tart??malar
- 2025'te Rusya
- 2025'te Ukrayna
- 2025'te ?at??malar
- 2020'lerde uluslararas? ili?kiler
- Rusya-Ukrayna Sava??
- Rusya'n?n istilalar?
- Ukrayna'n?n i?galleri
- Rusya'n?n sava?lar?
- Ukrayna'n?n sava?lar?
- Kuzey Kore'nin sava?lar?
- Eski Sovyet ülkelerindeki ?at??malar
- Belarus-Rusya ili?kileri
- Belarus-Ukrayna ili?kileri
- NATO-Rusya ili?kileri
- NATO-Ukrayna ili?kileri
- NATO kar??tl???
- Rus irredantizmi
- Donetsk Halk Cumhuriyeti
- Lugansk Halk Cumhuriyeti
- Aleksandr Luka?enko
- Vladimir Putin
- Volodimir Zelenski